Çalışanların işyerinde stresli olmasının birçok negatif sonucu bulunmakta. Bunlardan en önemlisi ise iş kazalarına davetiye çıkarması. Peki ülkemizde çalışanların durumu nasıl?

4-11 Mayıs tarihleri arası iş sağlığı ve güvenliği haftası. Geçen senelerde olduğu üzere bu sene de sempozyumlar, kongreler ve çeşitli etkinliklerle ülkemizdeki iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları, problemler ve çözüm önerileri tartışmanın ana konularıydı.
Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliğine dair mevzuat gerçekten çok kapsamlı, başarılı ve yeterli seviyede bulunuyor. Yani elimizdeki mevzuata yeni maddeler ekleyerek ve bunları tartışarak boşuna zaman kaybetmeye gerek yok.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili en önemli eksikliğimiz hala bu mevzunun başka bilim dalları ile bağlantısını kuramamış olmamız.

İş sağlığı ve güvenliği ele alınırken ve problemlere çözüm üretirken diğer disiplinlerle etkileşim de dikkate alınmalı. Ama bizde ne yazık ki gece yarısı torba yasalarla tartışılmadan değişiklikler gerçekleştiriliyor ve etki analizleri yetersiz kalıyor.
İş sağlığı ve güvenliği ilk olarak sosyoloji bilimiyle desteklenmesi lazım olan bir konudur. Ayriyeten kuralların uygulanacağı toplumun kültürel yapısına göre biçimlendirilmesi gerekiyor. Bunun beraberinde eğitim bilimi ile mutlaka birlikte devam ettirilmesi gerekiyor.
Ve tabi ki psikolojinin, iş sağlığı ve güvenliği incelenirken dikkat edilmesi lazımdır. Fakat çalışma hayatına dair kararlar alırken bunlar hiç umurumuzda olmuyor.

Türk İstatistik Kurumu’ndan elde edilen verilere göre Türkiye’de işe bağlı sağlık problemine maruz kalanların % 20’si stres, depresyon ya da endişe problemlerinden yakınıyor. Birçok bilimsel makale stresin iş kazalarına davetiye çıkardığını ve iş hayatını kötü şekilde etkilediğini ortaya koyuyor.
Örneğin, stresin ABD ekonomisine yıllık maliyetinin toplam 150 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor. Ayrıca ABD’de iş kazalarının %75’inin stresle alakalı olarak meydana geldiği belirtiliyor. İngiltere’de stres sebebiyle yaşanan işgünü kaybı, grevler sebebiyle kaybedilen zamanın 10 katına ulaşmakta.

Ülkemizde hal nasıl diye soracak olursanız net bir şey söyleyemiyoruz. SGK iş kazası istatistiklerine baktığımızda gerçekleşen iş kazaları birçok şekilde nitelendirilmiş: Şehir, yaş, iş göremezlik derecesi, uzuv kaybı, gerçekleşme şekli vs… Ama stresin etkisini bu istatistiklerde görmek mümkün değil. Lokal olarak yapılmış birkaç bilimsel çalışma ise sınırlı düzeyde kalmış.

Bir önceki yazımız olan Sosyal Girişimi Desteklemek Şart başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.